به گزارش مسیر انرژی و به نقل از انرژی پرس، صندوق توسعه ملی به قلّکی برای صنعت نفت تبدیل شده است. نفتی‌ها هر وقت که دلشان خواسته از صندوق توسعه ملی وام گرفته‌اند اما تمایلی برای تسویه بدهی‌شان ندارند. آن طور که مهدی غضنفری رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی می‌گوید، این صندوق موفق شده است از نظر عاملیت ارزی و سپرده‌گذاری از ۳۶۰ طرح ارزی پشتیبانی کند و ۳۶ میلیارد دلار در این بخش سرمایه‌گذاری کرده است.
سیدعلیرضا بنی‌هاشمی، مدیر نظارت و وصول مطالبات صندوق توسعه ملی نیز بیان می‌کند: در حوزه نفت ۲۲ میلیارد دلار وام داده‌ایم که ۱۷.۶ میلیارد دلار آن معوق شده است.
با در نظر گرفتن تسهیلات ۳۶ میلیارد دلاری صندوق توسعه ملی و تخصیص ۲۲ میلیارد دلار به بخش نفت ، می‌توان نتیجه گرفت بیش از ۶۱ درصد از تسهیلات ارزی صندوق توسعه ملی به پروژه‌های نفتی و شرکت ملی نفت اختصاص یافته است. پروژه‌هایی که درآمدهای ارزی دارند، به موقع وامشان را دریافت کرده‌اند و در برخی موارد محصولشان در مسیر صادرات است اما تمایلی به تسویه بدهی خود ندارند.
عدم تسویه بدهی با وجود فروش ۲.۵ میلیون بشکه نفت
صندوق توسعه ملی یک صندوق ذخیره بین نسلی است که باید درآمدهای حاصل از فروش نفت را برای نسل آتی حفظ کند
اگر شرکت ملی نفت با وجود فروش دو و نیم میلیون بشکه نفت در روز و کسب درآمدهای ارزی، بدهی‌اش را تصفیه نکند، منابع ارزی صندوق باز نمی‌گردد و روند وام دهی در کشور متوقف خواهد شد.
پیشنهادات مختلفی برای تصفیه بدهی‌های بخش نفت از سوی صندوق توسعه ملی مطرح شده است. یکی از این پیشنهادها آن است که این شرکت، سهام شرکت‌های بورسی را به جای مطالباتش در اختیار بگیرد اما هر بار شرکت ملی نفت از عمل به تعهدات سر باز زده است.
پیشنهاد سرمایه‌گذاری مستقیم صندوق در پروژه‌های نفت و گاز هم با واکنش شدید مواجه می‌شود. در مخالفت با مشارکت صندوق با بخش خصوصی برای برداشت از میادین نفتی مشترک اعلام می‌شود که در این شیوه دو شرکت ملی نفت در کشور ایجاد خواهد شد.
مهدی غضنفری رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی درباره دلایل مقاومت برای سرمایه‌گذاری مستقیم صندوق توسعه در صنعت نفت می‌گوید: دلایلی که برای عدم رای آوری سرمایه‌گذاری مستقیم در صنعت نفت آورند، این بود که شما قصد حذف شرکت نفت را دارید. درصورتی که اینگونه نیست، شرکت نفت بالای یکصد سال تجربه دارد و این شدنی نیست.
وی ادامه می‌دهد: گفته شد شما قصد زیر سؤال بردن حاکمیت وزارت نفت را دارید درصورتی که طبق پیشنهاد ما هیچ خدشه‌ای به حاکیمت وزارت نفت وارده نمی‌شود. گفتند درآمدهای دولت را تضعیف می‌کنید و ما در جواب گفتیم هر چاه نفتی که برای دولت درآمد دارد به صندوق ندهید.
غضنفری اضافه می‌کند: گفتند صندوق تخصص ندارد، گفتیم صندوق قصد انجام کار عملیاتی ندارد و بخش خصوصی مجری طرح است. گفته شد اگر دو شرکت نفت در کشور وجود داشته باشد کشور نابود می‌شود درصورتی که چند کشور همسایه ایران دو شرکت نفت وجود دارد، چه اشکالی وجود دارد که چند شرکت خصوصی درکنار هم، یک شرکت نفت خصوصی تأسیس کنند. هر چند ما به دنبال ایجاد شرکت ملی نفت شماره دو نیستیم.
ورود صندوق توسعه به حوزه نفت
با وجود همه این مقاومت‌ها، سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زیرساختی نباید متوقف می‌شد به همین دلیل پیشنهاد صندوق توسعه ملی برای سرمایه‌گذاری مستقیم در صنعت نفت روی میز قرار گرفت و این مجموعه در راستای سرمایه‌گذاری مستقیم در صنعت نفت از ابتدای سال جاری اقداماتی انجام داد. با درخواست شرکت توسعه صنعت نفت و گاز پرشیا، صندوق توسعه ملی در فاز دوم طرح توسعه میدان نفتی یاران در قالب الگوی تازه قراردادهای نفتی ایران سرمایه‌گذاری کرد.
این مجموعه با ارزیابی توجیه پروژه و بررسی ریسک‌های اقتصادی، در طرح توسعه میدان نفتی یاران به ارزش ۱۰۲ میلیون دلار سرمایه‌گذاری کرد. به این ترتیب به دلیل خلف وعده‌های شرکت ملی نفت برای تسویه بدهی‌هایش، سرانجام پای صندوق توسعه به حوزه نفت باز شد تا شاید نقطه پایانی برای دعوای عدم تسویه بدهی‌ها باشد.
