به گزارش مسیر انرژی و به نقل از انرژی پرس، یکی از مهمترین آثار مخرب ناترازی گاز، کمبود یا قطعی گاز صنایع در زمستان، در راستای تأمین گاز خانگی است که عدمالنفع بزرگی را برای کشور پدید میآورد؛ ناترازیای که هر سال بیش از قبل اتفاق میافتد، در فصول سرد سال، صنایع را تا مرز کاهش تولید و یا حتی تعطیلی پیش میبرد.
پتروشیمی، اولین صنعتی است که در فصول سرد سال، در معرض خطر کمبود یا قطعی گاز قرار میگیرد و این در حالی است که خوراک گازی پتروشیمیها، چیزی حدود ۶ درصد است که همان هم در زمستان، مورد تهدید قرار میگیرد در حالی که حدود پتروشیمیها، نیمی از ارز کشور را تأمین میکنند. طبق برآوردهای اولیه با کاهش ناترازی گاز صنعتی در فصل زمستان، ایران میتواند سالانه بین ۱۵ تا ۲۰ میلیارد دلار از عدم النفع قطعی گاز صنایع جلوگیری کند.
دولت در یک سال گذشته، با توجه به ناترازی گازی شدیدی که در سال گذشته به وجود آمد، طرحهایی را برای رفع این ناترازی اجرا کرده که تا حدودی هم موفق بوده اما باتوجه به اینکه در آستانهی زمستان قرار داریم، هنوز مشخص نیست که آیا قرار است باز هم شاهد قطعی گاز صنایع در گسترهی سال قبل باشیم یا خیر.
اخیراً مرتضی شاهمیرزایی، مدیرعامل شرکت صنایع ملی پتروشیمی، از تولید حدود ۷۸ میلیون تن محصول پتروشیمی تا پایان سال ۱۴۰۲ خبر داد و دراین خصوص گفت:عملکرد تولید صنعت پتروشیمی تا پایان امسال به حدود ۷۸ میلیون تن میرسد.
اگرچه این خبر خوشایندی برای صنعت پتروشیمی است اما شاهمیرزایی به این موضوع اشارهای نکرده که با ناترازی گاز و قطع خوراک پتروشیمیها در زمستان، چگونه رسیدن به این میزان از تولید امکانپذیر خواهد بود.
مصطفی سعیدی، کارشناس حوزهی انرژی در گفتگو با انرژی پرس، به پتروشیمیهای خوراک گازی اشاره کرد و گفت: میانگین آمار ما نشان میدهد که پتروشیمیها در طول فصل سرد، حدود چهل روز، قطعی گاز را تجربه میکنند و این قطعی، باتوجه به میزان سردی هوا یا مصرف خانگی، هر سال شدید میشود و امکان دارد امسال هم ۱۰ روز دیگر به آن چهل روز اضافه شود.
او درخصوص میزان مصرف گاز خانگی عنوان کرد: مطابق قانون کسب و کاری که مطرح شده گاز صنایع باید در اولویت قرار گیرند اما با توجه به شرایط کشور و قرار دادن مردم در اولویت، در فصل زمستان، گاز صنایع را قطع میکنند و در تابستان نیز قطعی برق را شاهد هستیم.
سعیدی اضافه کرد: افزایش مصرف گاز خانگی و افت تولید پارس جنوبی باعث میشود که بخشی زیادی از گاز را از پتروشیمیها کنده و به بخش خانگی اختصاص دهند و در نهایت پتروشیمیها دچار کمبود خوراک گازی شوند.
این کارشناس با اشاره به طرحهای دولت درخصوص رفع ناترازی گاز اظهار کرد: طرحهایی به عنوان «ان.جی.ال» ایجاد شده که گازهای مشعل را جمعآوری کرده و به عنوان خوراک پتروشیمی از آن استفاده کنند که طرح خوبی است و ممکن است تا مدتی هم جوابگو باشد اما تا پنج، شش سال آینده ما باز هم با مشکل خوراک مواجه خواهیم شد چرا که این روند تأمین خوراک صعودی است.
به گفتهی سعیدی، ناترازی گاز سبب میشود که پتروشیمیهای اورهای، هفت یا هشت ماه بیشتر در سال کار نکنند که باعث افت تولید میشود.
او با بیان اینکه ما به اندازهی کافی پتروشیمیهای گازی را توسعه دادهایم بیان کرد: طرحهای پتروشیمیهای گازی نباید پشت هم تعریف شوند و لازم است روی طرحهایی که پیشرفت فیزیکی آنها زیر ۳۰ درصد است، تجدید نظر شود.
سعیدی در پایان سخنان خود اظهار کرد: ما در حال حاضر باید به سمت پتروشیمیهایی برویم که دچار کمبود محصولات نهایی آن هستیم. هماکنون صنعت کشور به آروماتیک و پروپیلن احتیاج دارد که صندوق بازنشستگی برای آن طرحی دارد اما همچنان در تولید این محصولات غفلت شده است. محصولاتی مانند پلی استایرن که پتروشیمیهای پارس و تبریز آن را تولید میکنند در کشور محدود است و باید در اولویت تولید قرار بگیرند تا نیاز صنایع جبران شود.