به گزارش مسیر انرژی و به نقل از ژاپن تایمز، ژاپن علیرغم افزایش ذخایر نفتی و متنوع کردن منابع عرضه خود بر اساس درسی که از اولین بحران نفتی در ۱۹۷۳ گرفت، همچنان وابسته به نفت خاورمیانه است.
در شانزدهم اکتبر ۱۹۷۳ عربستان و سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس قیمت نفت خام خود را ۷۰ درصد افزایش داده و صادرات نفت را به کشورهای حامی رژیم صهیونیستی محدود کردند.
این اقدامات باعث شد قیمت نفت ۴ برابر افزایش یابد. ژاپن در پاسخ به این بحران ذخایر نفتی خود را برای آمادگی در برابر حوادث غیر مترقبه افزایش داد و منابع عرضه خود را متنوع کرد.
وابستگی ژاپن به نفت خاورمیانه به کمتر از ۷۰ درصد رسیده بود
بدین ترتیب وابستگی ژاپن به نفت خاورمیانه در دهه ۱۹۸۰ به کمتر از ۷۰ درصد از کل واردات نفت این کشور کاهش یافت. اما این نسبت در سال مالی ۲۰۲۲ که تا پایان ماه مارس ادامه داشت به ۹۵.۲ درصد رسید.
طبق گفته شوجی هوساکا مدیرعامل مرکز اقتصادهای خاورمیانه در موسسه اقتصادهای انرژی ژاپن، تنها منبع عرضه ارزان و ثابت انرژی برای این کشور خاورمیانه است.
یکی از جایگزین‌های نفت خاورمیانه برای ژاپن اندونزی بوده که توانایی آن برای صادرات نفت به خاطر رشد اقتصاد و افزایش مصرف نفت این کشور کاهش یافته است. حمله روسیه به اوکراین هم وابستگی به نفت روسیه را برای ژاپن سخت کرده است. تلاش ژاپن برای کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی هم با فاجعه نیروگاه هسته‌ای فوکوشاما در مارس ۲۰۱۱ با شکست مواجه شد.
شونیچی کیتو، رئیس مجمع نفت ژاپن و مدیرعامل شرکت کوسان عقیده دارد:«خاورمیانه از نظر عرضه ثابت انرژی بسیار قدرتمند و از نظر هزینه قابل رقابت است. بنابراین ارتباط با خاورمیانه از نظر دیپلماسی منابع اهمیت زیادی دارد، چون دسترسی به سایر منابع انرژی آسان نیست».
دولت ژاپن در حال تعمیق روابط خود با کشورهای خاورمیانه از طریق حمایت از تلاش‌های آنها برای کاهش استفاده از کربن و متنوع کردن اقتصادهایشان است. اما جنگ بین رژیم صهیونیستی و حماس یک بار دیگر مخاطرات ژئوپلیتیکی در خاورمیانه را تشدید کرده و تامین ثابت انرژی را برای ژاپن به یک چالش مداوم تبدیل کرده است.
