به گزارش مسیر انرژی به نقل از ایسنا، محققان کشور با موفقیت نانوکاتالیست‌های پیشرفته برای فرآیند Reduced Crude Desulfurization (RCD) بومی‌سازی کردند. این فرآیند به منظور گوگردزدایی از ته‌مانده برج تقطیر و آماده‌سازی خوراک واحد RFCC در پالایشگاه‌ها به‌کار گرفته می‌شود. فرآیند RCD با استفاده از نانوکاتالیست‌های ایرانی، به پالایشگاه‌ها کمک می‌کند تا برش‌های نفتی سنگین را به محصولاتی با کیفیت برای بازار تبدیل کنند و در عین حال هزینه‌های ناشی از استفاده از کاتالیست‌های وارداتی را کاهش دهند.
فرآیند RCD چیست؟
فرآیند Reduced Crude Desulfurization یک تکنولوژی پیشرفته برای گوگردزدایی از ته‌مانده برج‌های تقطیر اتمسفری و خلأ است که با هدف تبدیل این برش‌های سنگین به محصولات باکیفیت‌تر به کار می‌رود. این فرآیند با استفاده از نانوکاتالیست‌های خاص در حضور هیدروژن، ترکیبات گوگردی و آلاینده‌های دیگر را از خوراک واحد RFCC حذف می‌کند و در نتیجه به تولید محصولاتی همچون بنزین، گازوئیل و نفت سفید با کیفیت بالا کمک می‌کند.
بومی‌سازی نانوکاتالیست‌ها: دستاوردی بزرگ برای صنعت نفت
نانوکاتالیست‌های مورد استفاده در واحد RCD، شامل ترکیبات نیکل ـ مولیبدن/آلومینا و کبالت ـ مولیبدن/آلومینا هستند. نانوکاتالیست‌های نیکل ـ مولیبدن توانایی هیدروژن‌دار کردن ترکیبات گوگردی را دارند، در حالی که نانوکاتالیست‌های کبالت ـ مولیبدن توانایی بهتری در هیدروژن‌کافت دارند. پیش از این، این نانوکاتالیست‌ها تنها توسط شرکت‌های خاص اروپایی، آسیایی و آمریکایی تولید می‌شدند، اما اکنون با بومی‌سازی این تکنولوژی در ایران، کشور به عنوان نخستین کشور منطقه و ششمین کشور جهان در تولید انبوه این نانوکاتالیست‌های پیشرفته شناخته می‌شود.
اهمیت این دستاورد در صنعت پالایش
فرآیند RCD به‌ویژه در پالایشگاه‌های بزرگ همچون پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند که به ظرفیت تولید بالای ۲۶۵ هزار بشکه نفت خام در روز دست یافته است، اهمیت زیادی دارد. تولید نانوکاتالیست‌های بومی برای فرآیند RFCC نه تنها به کاهش هزینه‌های تولید کمک می‌کند، بلکه موجب صرفه‌جویی ارزی و کاهش وابستگی به واردات می‌شود. همچنین، با توجه به نیاز این پالایشگاه‌ها به نانوکاتالیست‌ها، بومی‌سازی این تکنولوژی می‌تواند به‌طور چشمگیری از خروج ارز از کشور جلوگیری کند.
مزایای نانوکاتالیست‌های بومی برای پالایشگاه‌ها
- کاهش وابستگی به واردات: پیش از این، تامین نانوکاتالیست‌های مورد نیاز از کشورهای دیگر هزینه‌بر و زمان‌بر بود، اما حالا با تولید این نانوکاتالیست‌ها در داخل کشور، هزینه‌ها کاهش یافته است.
- صرفه‌جویی ارزی: این دستاورد از خروج ارز برای تامین کاتالیست‌های وارداتی جلوگیری می‌کند.
- افزایش کیفیت محصولات پالایشگاهی: نانوکاتالیست‌های بومی شده به اندازه مشابه‌های خارجی کیفیت دارند و قادر به تولید محصولات با استانداردهای جهانی هستند.
آینده بومی‌سازی در صنعت نفت
توسعه این نانوکاتالیست‌ها در قالب قرارداد مشارکت بین پژوهشگاه صنعت نفت، شرکت‌های دانش‌بنیان و شرکت پالایش نفت امام خمینی (ره) شازند به ثمر رسیده است. این موفقیت نشان‌دهنده توانمندی علمی و صنعتی ایران در عرصه فناوری‌های پیشرفته پالایشگاهی است و چشم‌انداز مثبتی برای تولید سایر نانوکاتالیست‌های مورد نیاز صنایع نفت و گاز فراهم می‌کند.
