به گزارش مسیر انرژی، پس از سفر اخیر وزیر نفت به قرقیزستان، دولت این کشور نسبت به استفاده از فرآوردههای نفتی ایران، بهویژه بنزین و احداث پالایشگاه در این کشور استقبال نشان داد. اما آیا ایران امکان و توان صادرات بنزین و سایر فرآوردههای نفتی به این کشور را دارد؟
هفته گذشته جواد اوجی، وزیر نفت دولت سیزدهم، در حاشیه سفری که به قرقیزستان داشت به درخواست طرف قرقیز با وزیران انرژی و حملونقل این کشور دیدار و گفتوگو کرد. محور این گفتگو صادرات بنزین ایران و مدرنسازی پالایشگاههای قرقیزستان بود. اما آیا با توجه به شرایطی که در بازار بنزین ایران حاکم است، امکان صادرات بنزین به قرقیزستان یا هر کشور دیگری وجود دارد؟
قرقیزستان خواهان بنزین بیکیفیت است؟
در حالی قرقیزستان تقاضای واردات بنزین، نفتگاز، سوخت جت و نفت سفید را دارد که مدتهاست که در داخل کشور ناترازی بنزین وجود دارد و عملا تولید و مصرف بنزین در بهترین حالت سر به سر شده و کیفیت بنزین ایرانی هم به قدری پایین است که بسیاری از خودروها فرسوده شدند.
همچنین کیفیت بنزین صادره به کشورهای همسایه هم تعریفی ندارد و چندین مرتبه بنزین صادره از ایران حتی توسط طالبان به علت آنچه کیفیت پایین مینامند پس فرستاده شده است.
علی ماجدی، معاون سابق امور بینالملل وزارت نفت، در رابطه با صادرات بنزین به قیزستان گفت: عرضه و تقاضای بنزین در ایران با یکدیگر نمیخواند و اگر اخیرا کسی بنزین سوپر بخواهد در بازار موجود نیست. بنزین ایران به دلیل افزایش هرروزه مصرف به هیچ عنوان امکان صادرات ندارد. در واقع شاید برخی کالاها در بعضی فصلها امکان صادرات و جایگزینی در داخل داشته باشند، اما بنزین جز این کالاها نیست و با توجه به تحریمها چون تولید مازاد وجود ندارد پس امکان صادرات هم نیست.
وی افزود: اگر قرار بر صادرات بنزین باشد باید این بنزین شرایط ورود به بازار رقابتی را داشته باشد و پس از آن هم قیمت پایینتر عرضه شود تا مشتری داشته باشد، بنزین سیب زمینی یا پیاز نیست که قابلیت ذخیره آن وجود داشته باشد؛ بنزین دائم مصرف میشود و بازار مازاد ندارد،. در مورد برخی کالا ها انبارداری صرف نمیکند
صادرات بنزین ایران ممکن نیست!
ماجدی با بیان اینکه برخی از بنزینهای تولیدی توسط ایران امکان صادرات دارند گفت: برخی پالایشگاهها در ایران بنزین یورو۴ تولید میکنند که قابلیت صادرات به کشورهای آسیایی را دارند، اما به دلیل ناترازی مصرف در داخل ایران امکان صادرات بنزین را ندارد، علاوه بر این، توان تولید ایران در بنزین هم پایین است.
وی ادامه داد: زمانی که وزیر نفت بیژن نامدار زنگنه بود همه عزم را برای تولید بنزین جزم کرده بودند و مقدار زیادی نفت خریده و پالایش میکردند، اما امروز صنعت پالایش صنعت پر فروشی نیست و صرفه اقتصادی ندارد که بنزین را پالایش کنند. از این رو کشورهایی نظیر ژاپن و آلمان که از این راه درآمد داشتند این صنعت را به عنوان صنعت سرمایهگذاری کنار گذاشتند.
او در پایان خاطرنشان کرد: افزایش تولید بنزین برای ایران صرفه اقتصادی ندارد و در مجموع صنعت پالایشگاهی سود بالایی ندارد و در شرایط تحریمی این کار امکانپذیر نیست. آن زمان که امکان بود این کار را نکردند.