به گزارش مسیر انرژی، در سال های اخیر پتروشیمی های کشور با چالش جذب سرمایه خارجی مواجه بوده اند و به همین دلیل در برخی زمینه ها با مشکلاتی مواجه شده اند. این در حالی است که تحریم های بین المللی که علیه ایران صورت گرفته است تا حدود زیادی کار سرمایه گذاری خارجی در پتروشیمی های کشور را سخت کرده است.
واقعیت این است که ایران با تعریف طرح های بزرگ و جاه طلبانه در پتروشیمی به خصوص در ماهشهر، عسلویه و مکران به دنبال کسب جایگاه خود در منطقه است.با این وجود تحریم های بین المللی بر روند ورود سرمایه به ایران اثرگذار بوده و پس از تحریم ها توان و جایگاه ایران کمتر شده است. ضمن اینکه رقیب جدی به نام عربستان در حال تلاش برای کسب جایگاه اول تولید محصولات پتروشیمی در منطقه است.
از سوی دیگر در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی به دلیل استراتژیک بودن و نیاز به تکنولوژی بالا، موضوع سرمایهگذاری اهمیت بیشتری می یابد. طی سال های گذشته مسوولان حوزه نفت، گاز و پتروشیمی بارها اعلام کرده اند که از حضور سرمایه گذاران داخلی حمایت می کنند، اما بالا بودن ریسک سرمایه گذاری و همچنین نبود اطمینان از بازگشت سرمایه، موانع بزرگی برای حضور شرکت های سرمایه گذار داخلی در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی هستند. این در حالی است که صنعت پتروشیمی برای دستیابی به اهداف توسعهای تا پایان برنامه هشتم توسعه نیازمند سالانه ۷میلیارد دلار سرمایهگذاری است.
امروزه ۹۵درصد صنایع جهان بهصورت مستقیم یا غیرمستقیم به محصولات صنعت پتروشیمی وابسته هستند.در چنین شرایطی ایران نیز باید با توجه به منابع غنی هیدروکربوری، استفاده حداکثری از این منابع بهویژه با توسعه هرچه بیشتر صنعت پتروشیمی داشتهباشد. براساس مطالعات وزارت صمت، حدود ۶۷درصد تاخیر اجرای طرحها ناشی از تامین منابع مالی و پس از آن مسائل دیگر مانند فناوری و مدیریت است.به همین دلیل جذب سرمایه گذاری خارجی یکی از مهم ترین دغدغه های توسعه صنعت پتروشیمی کشور به شمار می رود.
در جهان امروز هر کشوری که توانسته رشد اقتصادی خود را در کوتاهمدت افزایش دهد، تنها از طریق جذب سرمایهگذاری خارجی بوده است. به عنوان مثال چین با جذب سرمایهگذاری خارجی توانست اقتصاد خود را چنان نجات دهد که امروز ردیف اول و دوم اقتصاد جهان را در اختیار دارد. در مالزی و اندونزی نیز توانستند تاثیر سرمایهگذاری خارجی را بر اقتصاد خود شاهد باشند. بنابراین نقش سرمایهگذاری خارجی در اقتصاد کلان بسیار مهم است و تاثیر آن فقط به خاطر ورود سرمایه نیست بلکه به خاطر تکنولوژی، برندهای بینالمللی و ارتباطات بینالمللی که شرکتهای خارجی دارند و میتوانند در تولید و صادرات به کشورهای همسایه به ما کمک کنند.
بدون سرمایهگذاری خارجی در ایران قطعا نمیتوان رشد جهشی ۸ درصدی که جزو برنامههای کشور بوده را حاصل کرد. این سرمایهگذاریها هم به نفع طرف خارجی و هم به نفع اقتصاد کشور است و میتواند سرعت رشد اقتصادی را افزایش دهد. برای مثال اگر صنایع پتروشیمی بخواهند یک تجهیزات را از نقطه صفر تولید کنند ممکن است پنج سال طول بکشد اما اگر با مشارکت خارجی بتوانند ساخته شده آن را وارد کنند همین امروز میتوانند از آن استفاده کنند. بنابراین نقش سرمایهگذاریهای خارجی شناخته شده است و برای کشورهایی که میخواهند رشد اقتصادی بالایی را کسب کنند، ضروری است.
توجه به ظرفیت های یک کشور موضوع دیگری است که باید در این زمینه مورد توجه قرار بگیرد.به همین دلیل با توجه ذبه ظرفیت های بالای صنایع پتروشیمی کشور دستگاه سیاست خارجی کشور می بایست رویکردی در پیش بگیرد که شرایط برای ارتباط با کشورهای جهان و سرمایه گذاری خارجی در کشور فراهم شود. رویکردی که با توجه به شرایط موجود کشور از یک طرف خیلی دور و صورتی که تصمیمات مناسبی در این زمینه گرفته شود خیلی نزدیک به نظر برسد.