به گزارش مسیرانرژی به نقل از شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران: از طراحی سکوها و خطوط لوله تا مهندسی خرید، نظارت بر ساخت و همراهی با تیم‌های اجرایی، این واحد به‌عنوان ستون فنی پروژه‌ها شناخته می‌شود؛ واحدی که با اتکا بر توان داخلی، اجرای پروژه‌های شاخصی همچون بلال، فرزاد ب، رسالت، فاز ۱۶ و انتقال سکوی ۱۲C فاز ۱۱ را ممکن ساخته و توان فنی شرکت را در سطح ملی تثبیت کرده است.
لطفاً در آغاز، تصویری کلی از ساختار و مأموریت واحد مهندسی شرکت ارائه بفرمایید.
واحد مهندسی شرکت به عنوان بخش کلیدی در ساختار شرکت، وظیفه هدایت، طراحی و کنترل کلیه فعالیت‌های فنی و مهندسی پروژه‌های دریایی شامل سکوها و خطوط لوله را بر عهده دارد. این واحد به‌صورت چندرشته‌ای سازماندهی شده و متشکل از گروه‌های فرآیند و ایمنی، مکانیک، نیوال، خط لوله، پایپینگ، سازه، برق و ابزار دقیق است. تیم‌های مهندسی با بهره‌گیری از نرم‌افزارهای تخصصی و بر اساس استانداردهای بین‌المللی نظیر API، DNV، ISO و ASME، طراحی‌های پایه و تفصیلی را انجام داده و در مراحل خرید تجهیزات و اجرای پروژه نیز پشتیبانی فنی مستمر ارائه می‌کنند. مأموریت اصلی واحد مهندسی، ارائه طرح‌های ایمن، اقتصادی و اجرایی متناسب با شرایط سخت محیطی دریایی، تضمین کیفیت طراحی‌ها و تحقق اهداف فنی، زمانی و کیفی پروژه‌ها در چارچوب الزامات کارفرما است.
واحد مهندسی در حال حاضر چه پروژه‌های شاخصی را در دست اجرا دارد و در هرکدام چه دستاوردهایی داشته است؟
سکوی گازی میدان بلال: این پروژه با ظرفیت فرآیندی ۵۰۰ میلیون فوت مکعب در روز، شامل طراحی تفصیلی، مهندسی خرید و نصب است. طبقات سکو و ملحقات شامل پل و پایه مشعل در یارد خرمشهر در حال ساخت هستند و انتظار می‌رود لیفت طبقه سلار حداکثر تا دو ماه آینده انجام شود. تجهیزات با زمان خرید طولانی نیز دارای پیشرفت ساخت مناسب بوده و مهندسی خرید آن‌ها در حال انجام است. تاکنون پیشرفت مهندسی پروژه حدود ۵۰ درصد محقق شده است.
پروژه خط لوله دریایی ایلام-ابوذر: این پروژه شامل لوله اصلی نفت ۲۰ اینچ به طول تقریبی ۹۰ کیلومتر و خطوط لوله بین سکویی ۱۰ و ۱۲ اینچ است که طراحی کامل آن توسط واحد مهندسی انجام شده است. همچنین مهندسی نصب رایزرهای جدید در سکوهای موجود نیز با توجه به پیچیدگی‌های فنی، توسط واحد مهندسی اجرا شده است. پیشرفت مهندسی پروژه بیش از ۸۰ درصد است و انتظار می‌رود عملیات لوله‌گذاری در سال جاری آغاز شود.
جکت میدان گازی فرزاد ب: در این پروژه تمامی مراحل طراحی، مهندسی خرید و نصب جکت توسط واحد مهندسی انجام شده است. پیشرفت مهندسی پروژه بیش از ۸۰ درصد است و ساخت جکت در یارد خرمشهر مراحل پایانی خود را سپری می‌کند. انتظار می‌رود جکت قبل از پایان سال آماده بارگیری و نصب در موقعیت خود شود.
پروژه رسالت: این پروژه شامل یک جکت و سکوی سرچاهی، حدود ۳.۵ کیلومتر خط لوله بین سکوی سرچاهی و واحد فرآورش، و انجام تغییرات در واحد فرآورش به منظور شیرین‌سازی گاز جهت تامین سوخت ژنراتورهای گازی جدید نصب شده در سکو است. همچنین، بررسی سازه‌های جکت و سکوهای مجتمع R1 و ارائه طرح‌های تقویت از دیگر بخش‌های این پروژه می‌باشد.
واحد مهندسی در این پروژه کلیه طراحی‌های مهندسی جکت و خط لوله را انجام داده و جکت سرچاهی هم‌اکنون آماده نصب است.
طراحی سکوی سرچاهی توسط مشاور انجام شده، اما با توجه به تغییرات ظرفیت و تعداد چاه‌ها از سوی کارفرما، این سکو هنوز به مراحل تامین کالا و ساخت نرسیده است.
برای طرح تقویت جکت و سکوهای مجتمع R1 از مشاور استفاده شد و واحد مهندسی با بررسی و بهینه‌سازی طرح‌های پیشنهادی مشاور و اعمال نظرات فنی، منجر به صرفه‌جویی قابل توجه در مراحل اجرایی گردید.
کار مهندسی این قسمت از پروژه تکمیل شده و اجرای طرح تقویت در مراحل اجرایی آتی پروژه و در عملیات دریایی انجام خواهد شد.
خط لوله جدید دریایی فاز ۱۶: حدود ۱۱۰ کیلومتر خط لوله ۳۲ اینچ، که طراحی تفصیلی آن کاملاً مطابق الزامات DNV توسط واحد مهندسی انجام شده است. هم‌اکنون خط در حال بهره‌برداری است و مراحل تحویل دائم به کارفرما در جریان می‌باشد.
پروژه جاسک: این پروژه شامل ۳ عدد SPM با ظرفیت ۱۱۰۰۰ مترمکعب بر ساعت و خطوط لوله دریایی ۳۶ اینچ است. نصب و راه‌اندازی یکی از SPMها انجام شده و دو SPM دیگر در مراحل پایانی ساخت در یارد خرمشهر قرار دارند. واحد مهندسی هم‌اکنون نظارت بر ساخت و رفع مشکلات ایجادشده در فرآیند ساخت SPMها را برعهده دارد و مهندسی نصب این SPMها جزو برنامه‌های آتی واحد مهندسی می‌باشد.
لازم به ذکر است که یکی از شاخص‌ترین پروژه‌های سال‌های اخیر که توسط واحد مهندسی شرکت انجام شد، پروژه فاز ۱۱ بود. این پروژه شامل برداشتن سکوی حدود ۳۵۰۰ تنی ۱۲C از موقعیت اولیه و نصب مجدد آن در موقعیت جدید بود. علیرغم تاکید کارفرما بر به‌کارگیری مشاور خارجی، با توجه به تجربه نیروهای واحد مهندسی، کلیه مراحل طراحی در داخل شرکت انجام شد. این پروژه جزو کارهای منحصر به فرد در طراحی سکوهای دریایی در سطح جهانی محسوب می‌شود و نشان‌دهنده توانمندی فنی بالای تیم مهندسی شرکت است. پروژه با موفقیت به انجام رسید و اکنون گاز تولیدی از سکوی جابجا شده در حال بهره‌برداری است.
نقش مهندسی در زنجیره ارزش پروژه‌های شرکت را چگونه تعریف می‌کنید؟
واحد مهندسی شرکت نقش کلیدی در زنجیره ارزش پروژه‌های EPC دارد. این واحد از مراحل مهندسی پایه و تفصیلی گرفته تا پشتیبانی در مهندسی خرید و بررسی مدارک سازندگان تجهیزات، و همراهی تیم‌های اجرایی در نصب و راه‌اندازی درگیر است.
نقش مهندسی فراتر از طراحی صرف است؛ با ارائه راهکارهای بهینه، تضمین کیفیت طراحی‌ها، و هماهنگی میان رشته‌ها، به کاهش ریسک‌های فنی و زمانی پروژه کمک می‌کند.
همچنین مهندسی با تأمین اطلاعات دقیق برای خرید و هماهنگی با تأمین‌کنندگان، جریان پروژه را از ابتدای طراحی تا تحویل نهایی تسهیل می‌نماید. به این ترتیب، واحد مهندسی نه تنها قلب فنی پروژه محسوب می‌شود، بلکه یک عنصر حیاتی در ایجاد ارزش برای کارفرما و موفقیت کل پروژه است.
به نظر شما مهم‌ترین نقطه قوت تیم مهندسی شرکت در مقایسه با سایر سازمان‌های مشابه چیست؟
به نظر من، مهم‌ترین نقطه قوت تیم مهندسی شرکت، تجربه و تخصص چندرشته‌ای در پروژه‌های پیچیده دریایی و EPC کامل است.
تیم ما نه تنها در طراحی تفصیلی و مهندسی پایه توانمند است، بلکه توانایی هماهنگی مؤثر میان رشته‌های مختلف، انجام مهندسی خرید و بررسی مدارک سازندگان، و پشتیبانی از اجرای پروژه‌ها را نیز دارد. این یکپارچگی و توانایی همزمان در طراحی، مهندسی خرید و پشتیبانی نصب باعث می‌شود پروژه‌ها با کیفیت بالا، زمان‌بندی دقیق و هزینه بهینه پیش بروند. در مقایسه با سایر سازمان‌های مشابه، ترکیب تخصص فنی، تجربه عملیاتی و هماهنگی داخلی تیم، بزرگ‌ترین مزیت رقابتی ما محسوب می‌شود.
به تازگی شرکت موفق به دریافت گواهینامه افزایش ظرفیت های اسکیدوی ها و اسکله های یارد خرمشهر از ۸۰۰۰ تن به ۱۰۰۰۰ تن از موسسه رده بندی ایرانیان شده است ، نقش واحد مهندسی شرکت را در این موفقیت چه قدر میدانید؟
تمامی محاسبات مربوط به افزایش ظرفیت اسکیدویها و تحلیل‌های سازه‌ای توسط واحد مهندسی انجام شد. همچنین رفع کلیه کامنت‌ها و بازخوردهای موسسه رده‌بندی ایرانیان نیز به طور کامل توسط مهندسی مدیریت و اجرا گردید. این افزایش ظرفیت، نقش مهمی در اجرای پروژه‌های فشارافزایی دارد و واحد مهندسی در تحقق این هدف مشارکت فعال داشته است.
فرآیند تعامل واحد مهندسی با پروژه، بازرگانی و کنترل پروژه چگونه است و چطور هماهنگی‌ها مدیریت می‌شود؟
واحد مهندسی شرکت، تعامل مستمر و سازنده‌ای با پروژه، بازرگانی و کنترل پروژه دارد. این تعامل از مراحل اولیه پروژه تا تحویل نهایی ادامه دارد و بر اساس روال‌های منظم هماهنگی و جلسات دوره‌ای مدیریت می‌شود.
در عمل، مهندسی با ارائه داده‌های طراحی، نقشه‌ها و مشخصات فنی دقیق، اطلاعات لازم را در اختیار واحد بازرگانی قرار می‌دهد تا خرید تجهیزات و مواد مطابق با استانداردها و زمان‌بندی پروژه انجام شود.
ارتباط با واحد کنترل پروژه نیز از طریق گزارش‌دهی پیشرفت مهندسی، ارائه برنامه زمان‌بندی و تطبیق آن با برنامه کلی پروژه انجام می‌شود تا هرگونه تأخیر یا تغییرات مهندسی به سرعت در برنامه عملیاتی لحاظ شود.
به این ترتیب، هماهنگی میان واحدها با شفافیت، جلسات منظم و تبادل اطلاعات دقیق فنی مدیریت می‌شود و این فرآیند تضمین می‌کند که پروژه‌ها با کیفیت، زمان‌بندی مناسب و بدون ریسک فنی اضافی پیش بروند.
با توجه به تغییرات فناوری و نرم‌افزارهای تخصصی، چه اقداماتی برای ارتقای مهارت مهندسان شرکت در دستور کار دارید؟
واحد مهندسی با برگزاری دوره‌های آموزشی داخلی، تعامل مستمر با وندورها برای آشنایی با فناوری‌ها و تجهیزات جدید، و تبادل دانش میان مهندسان با تجربه و تازه‌کار، مهارت تیم را به‌طور مستمر ارتقا می‌دهد.
این اقدامات باعث می‌شود مهندسان همواره به‌روز، توانمند و آماده پاسخگویی به نیازهای پیچیده پروژه‌های EPC دریایی و خطوط لوله باشند.
در حوزه بومی‌سازی دانش فنی و طراحی، شرکت تا چه اندازه موفق بوده و چه برنامه‌هایی برای توسعه آن وجود دارد؟
شرکت در حوزه بومی‌سازی دانش فنی و طراحی موفقیت‌های قابل توجهی داشته است.
واحد مهندسی با انجام طراحی‌های تفصیلی پروژه‌ها و توسعه راهکارهای فنی مطابق با نیاز پروژه‌های EPC دریایی و خطوط لوله، توانسته وابستگی به فناوری‌های خارجی را کاهش دهد.
برای توسعه این حوزه، شرکت اقداماتی از جمله استانداردسازی روش‌های طراحی داخلی، اختصاص پروژه‌های عملی و مشارکتی برای تقویت مهارت مهندسان و تعامل مستمر با تأمین‌کنندگان و وندورها را در دستور کار دارد. این اقدامات به شرکت امکان می‌دهد راهکارهای مهندسی بومی، قابل اعتماد و بهینه ارائه دهد و بهره‌وری پروژه‌ها را افزایش دهد.
در اجرای پروژه‌های بزرگ، معمولاً چالش‌های مهندسی کدام‌اند و واحد شما چگونه با آن‌ها برخورد می‌کند؟
در اجرای پروژه‌های بزرگ، واحد مهندسی با چالش‌هایی از جمله پیچیدگی‌های فنی و طراحی، هماهنگی میان رشته‌های مهندسی، رعایت الزامات ایمنی و استانداردها، مدیریت زمان‌بندی طراحی و اجرا و تأمین تجهیزات با کیفیت و مطابق مشخصات فنی مواجه است.
واحد مهندسی این چالش‌ها را با برنامه‌ریزی دقیق، جلسات هماهنگی منظم و تبادل اطلاعات مستمر با پروژه و بازرگانی و همچنین تیم های اجرایی شامل ساخت و فراساحل مدیریت می‌کند.
همچنین با استفاده از نرم‌افزارهای پیشرفته، استانداردسازی روش‌ها و بهره‌گیری از تجربیات پروژه‌های قبلی، ریسک‌های فنی و زمانی کاهش می‌یابد.
به این ترتیب، تیم مهندسی قادر است پروژه‌ها را با کیفیت بالا، رعایت استانداردها و در زمان‌بندی مشخص پیش ببرد و نقش مؤثر خود را در موفقیت پروژه‌های بزرگ ایفا کند.
همکاری با مشاوران و پیمانکاران خارجی چه تأثیری در رشد توان فنی شرکت داشته است؟
در گذشته، واحد مهندسی با مشاوران و پیمانکاران خارجی همکاری داشته و از تجربیات و روش‌های آن‌ها در پروژه‌ها استفاده کرده است. همکاران فعلی که در آن زمان درگیر پروژه‌ها بودند، اکنون با استفاده از این تجربیات ارزشمند، بسیاری از طراحی‌ها و بهینه‌سازی فرآیندها را به‌صورت داخلی انجام می‌دهند.
با توجه به محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها، ارتباط مستقیم با مشاوران خارجی معتبر در حال حاضر امکان‌پذیر نیست؛ با این حال، واحد مهندسی توانسته است با تکیه بر تجربیات گذشته و دانش داخلی، طراحی‌ها و فرآیندها را بومی‌سازی و بهینه‌سازی کند.
هرچند برای به‌روز شدن فرآیندهای کاری، روش‌های جدید طراحی و استفاده از نرم‌افزارهای پیشرفته، ارتباط با مشاوران خارجی هنوز اهمیت دارد، ولی تا فراهم شدن این امکان، توانمندی داخلی و خلاقیت مهندسان شرکت جایگزین مؤثر بوده است.
یکی از دغدغه‌های اصلی شرکت‌ها، انتقال تجربه است. برای حفظ و انتقال دانش مهندسی درون سازمان چه سازوکاری دارید؟
واحد مهندسی شرکت برای حفظ و انتقال دانش فنی و تجربیات مهندسان، از تبادل دانش داخلی میان مهندسان با تجربه و تازه‌کار، مستندسازی دقیق طراحی‌ها و تحلیل‌ها، برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی داخلی، و اختصاص پروژه‌های عملی تحت نظارت مهندسان باتجربه بهره می‌برد.
این اقدامات موجب می‌شود دانش و تجربیات ارزشمند حفظ شده و به نسل بعد منتقل شود و تیم مهندسی همواره آماده پاسخگویی به چالش‌های پیچیده پروژه‌های EPC دریایی و خطوط لوله باشد.
اگر بخواهید در یک جمله بفرمایید، فلسفه وجودی واحد مهندسی در شرکت چیست؟
فلسفه وجودی واحد مهندسی شرکت، اجرای طراحی‌های تخصصی، نظارت بر ساخت و نصب سازه‌ها و خطوط لوله دریایی، مهندسی خرید، و نظارت بر فعالیت مشاوران در پروژه‌ها، همراه با تأمین اطلاعات فنی مورد نیاز برای مناقصات و برآوردهای دقیق است.
با توجه به شرایط اقتصادی و محدودیت منابع، چطور تعادل میان کیفیت، هزینه و زمان در طراحی‌ها حفظ می‌شود؟
در شرایط محدودیت منابع و فشارهای اقتصادی، واحد مهندسی با تجربه عملیاتی، اولویت‌بندی نیازهای پروژه و به‌کارگیری راهکارهای بهینه طراحی، تعادل میان کیفیت، هزینه و زمان را حفظ می‌کند.
این شامل تطبیق طراحی‌ها با امکانات موجود، هماهنگی مستمر با واحدهای اجرایی و بازرگانی و بهره‌گیری از تجربه تیم و اطلاعات فنی قابل دسترس است تا پروژه‌ها با کیفیت مناسب، هزینه کنترل‌شده و زمان‌بندی دقیق پیش بروند.
واحد مهندسی چه نقشی در ارتقای برند فنی شرکت در سطح ملی و بین‌المللی دارد؟
واحد مهندسی با ارائه طراحی‌های تخصصی، اجرای پروژه‌های پیچیده EPC دریایی و خطوط لوله و بهینه‌سازی فرآیندها، نقش مهمی در ارتقای برند فنی شرکت در سطح ملی دارد.
کیفیت و دقت کار مهندسان باعث شده است که شرکت در سطح ملی به‌عنوان مرجع فنی قابل اعتماد شناخته شود و تجربیات موفق پروژه‌های داخلی، می‌تواند به عنوان رزومه‌ای ارزشمند برای ورود به پروژه‌های بین‌المللی پس از برداشته شدن تحریم‌ها مورد استفاده قرار گیرد.
در پایان، اگر پیامی برای همکاران خود در بخش‌های مختلف شرکت دارید، بفرمایید.
در پایان، می‌خواهم از همه همکاران مهندسی تشکر کنم. تلاش و تعهد شما پشتوانه موفقیت پروژه‌ها و ارتقای توان فنی شرکت بوده است.
به‌ویژه از همکاران باتجربه که با تلاش و پشتکار فراوان، نیروهای جدید را پرورش داده‌اند، قدردانی ویژه دارم. امیدوارم این همکاری و تعهد مستمر، نویدبخش روزهای بهتر و پیشرفت‌های بیشتر برای شرکت و همه ما باشد انشالله.
