به گزارش مسیر انرژی، اتاق محاسبات جمهوری آذربایجان نظر خود را در مورد بودجه آینده صندوق نفت دولتی (DNF) منتشر کرد.
بر اساس شاخص‌های بودجه سال آینده ۱۲ میلیارد و ۷۳ میلیون منات در صندوق ملی دولتی وصول و ۱۲ میلیارد و ۹۰۰ میلیون منات هزینه خواهد شد. از شاخص‌های فاش شده مشخص است که درآمد سال آینده صندوق دولتی نفت در مقایسه با درآمد مورد انتظار امسال (۱۸.۸ میلیارد منات) بسیار کمتر خواهد بود.
درآمدهای پیش‌بینی‌شده صندوق نفت دولت آذربایجان در سال جاری دو برابر درآمدهای بودجه مصوب این صندوق در ابتدای سال خواهد بود. دلیل افزایش دو برابری درآمد مورد انتظار صندوق نسبت به پیش‌بینی اولیه، بالاتر از حد انتظار قیمت نفت خام و همچنین افزایش درصد سودآوری صندوق‌های تحت مدیریت صندوق است.
باید در نظر داشت که افزایش درآمد مورد انتظار در شرایطی رخ داد که تولید نفت در میادین «آذری-چراغ-گونشلی» کاهش یافت در حالی که در میدان گازی «شاه دنیز» به همین میزان باقی ماند. اگرچه میانگین قیمت نفت در سال ۲۰۲۳، ۶۰ دلار پیش‌بینی می‌شود، اما این شاخص در ۹ ماهه سال جاری ۷۸.۶ دلار بوده است.
درآمد و هزینه‌های صندوق چگونه تشکیل می‌شود؟
بر اساس سند بودجه صندوق دولتی نفت جمهوری آذربایجان، پیش‌بینی می‌شود در سال آینده ۸ میلیارد و ۱۴۶ میلیون منات (در قالب درآمدهای خالص حاصل از فروش هیدروکربن‌های سهم جمهوری آذربایجان) وارد بودجه این صندوق شود.
این یعنی حدود ۷۰ درصد از کل درآمد صندوق. انتظار می‌رود ۳ میلیارد و ۱۳۲ میلیون منات دیگر که پیش‌بینی می‌شود وارد بودجه شود، با مدیریت اعتبارات صندوق دولتی نفت تأمین شود. ۷۶۷ میلیون منات دیگر نیز در قالب پرداخت پاداش در بودجه صندوق لحاظ می‌شود.
عمده هزینه‌های صندوق مربوط به واریز به بودجه است. سال‌هاست که بیشترین درآمد بودجه دولتی آذربایجان وجوهی است که از صندوق دولتی نفت منتقل می‌شود.
صندوق دولتی نفت پیش‌بینی کرده است سال آینده ۱۲ میلیارد و ۷۸۱ میلیون منات به بودجه دولتی واریز کند. این بدان معناست که تقریباً ۳۵ درصد از درآمدهای بودجه ۲۰۲۴ آذربایجان مستقیماً با هزینه صندوق نفت تأمین می‌شود.
اگر مالیات پرداختی شرکت‌های انرژی در نظر گرفته شود، سهم درآمدهای بخش نفت و گاز در بودجه کشور آذربایجان نزدیک به ۵۰ درصد است. با این حال، این واقعیت نیز وجود دارد که اگر قیمت نفت در سال آینده بسیار بالاتر از حد انتظار (۶۰ دلار) باشد، ممکن است نقل و انتقالات صندوق نفت به بودجه کاهش یابد.
جهت دیگری که به عنوان اقلام هزینه‌ای در بودجه صندوق دولتی نفت در نظر گرفته می‌شود، تأمین مالی برنامه‌های آموزشی اتباع آذربایجانی در خارج از این کشور است. صندوق دولتی نفت در سال آینده ۸۱ میلیون منات صرف تحصیل دانشجویان خارج از کشور آذربایجان خواهد کرد. ۳۸ میلیون منات دیگر از هزینه‌های صندوق صرف نگهداری این موسسه می‌شود.
علاوه بر نفت، قیمت گاز نیز پیش‌بینی شده است
افزایش قیمت گاز طبیعی در دو سال اخیر باعث افزایش سهم گاز طبیعی در صادرات جمهوری آذربایجان شده است.
به عنوان مثال در ۱۰ ماهه امسال سهم نفت خام در صادرات آذربایجان ۴۷ درصد و سهم گاز طبیعی ۴۲ درصد است. هرچند تا چند سال پیش این نسبت ۷۰-۲۰ بود. افزایش سهم درآمد گاز طبیعی در صادرات هم‌اکنون راه را برای پیش‌بینی میانگین قیمت این محصول باز کرده است.
تا پیش از اینکه شاخص‌های بودجه در جمهوری آذربایجان تهیه می‌شد، قیمت پیش‌بینی‌شده هر بشکه نفت اعلام می‌شد و بودجه سال آینده نیز بر اساس آن پیش‌بینی تهیه می‌شد. در همین راستا، قابل‌ذکر است که نظر اتاق محاسبات در مورد بودجه صندوق نفت کشوری قیمت گاز طبیعی را هم پیش‌بینی می‌کند.
از آن بیانیه می‌توان دریافت که در زمان تهیه بودجه، قیمت هزار مترمکعب گاز طبیعی در سال آینده ۵۱۱ دلار محاسبه شده است. به عبارت دیگر، برای داشتن تصوری از وضعیت و آینده اقتصاد جمهوری آذربایجان، نه‌تنها باید به قیمت نفت، بلکه به قیمت گاز طبیعی نیز توجه کرد.
قیمت نفت در سال آینده چگونه خواهد بود؟
از آنجایی که بخش انرژی اساس اقتصاد جمهوری آذربایجان است، پیش‌بینی قیمت نفت برای سال آینده مهم است. تاکنون چندین سازمان بین‌المللی پیش‌بینی خود را از قیمت نفت در سال ۲۰۲۴ منتشر کرده‌اند.
«گلدمن ساکس» بیشترین پیش‌بینی را در بین پیش‌بینی‌های اعلام شده دارد. در پیش‌بینی منتشر شده از سوی بانک سرمایه‌گذاری در ماه سپتامبر، میانگین قیمت هر بشکه نفت خام در سال آینده ۱۰۰ دلار پیش‌بینی شده است.
صندوق بین‌المللی پول (IMF) کمترین پیش‌بینی را برای قیمت نفت در سال آینده ارائه کرد. در پیش‌بینی منتشر شده در ماه اکتبر، صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی کرد که قیمت نفت خام در سال آینده ۷۹.۹ دلار خواهد بود. پیش‌بینی بانک جهانی ۸۱ دلار، پیش‌بینی بانک مرکزی اروپا ۸۱.۸ دلار، پیش‌بینی آژانس اطلاعات انرژی آمریکا ۹۴.۹ دلار است. در زمان تهیه بودجه سال آینده، میانگین قیمت هر بشکه نفت جمهوری آذربایجان از ۶۰ دلار محاسبه شد.
