به گزارش مسیر انرژی و بهنقل از اداره کل امور اوپک، مجامع و سازمانهای بینالمللی وزارت نفت، در هفته منتهی به بیستوهشتم ژوئن (هشتم تیر)، میانگین قیمت تکمحمولههای گاز طبیعی مایعشده (LNG) در بازار شمال شرق آسیا (NEA) با ۱۱ سنت کاهش نسبت به هفته قبل به ۱۲ دلار و ۵۳ سنت برای هر یکمیلیون بیتییو رسید. میانگین قیمت تکمحموله الانجی در بازار جنوب غرب اروپا (SWE) نیز در طول هفته با نوسان اندکی همراه بود و سرانجام با ۴ سنت کاهش به ۱۰ دلار و ۶۹ سنت به ازای هر میلیون بیتییو رسید. قیمت گاز در بازار انبیپی انگلستان (NBP) هم به ۱۰ دلار و ۲۱ سنت رسید که حدود ۱۶ سنت کاهش داشت.
قیمت گاز در بازار تیتیاف (TTF) هلند نیز با نوسان کمی همراه بود و سرانجام میانگین قیمت گاز در این بازار به ۱۰ دلار و ۷ سنت برای هر میلیون بیتییو رسید که ۷ سنت نسبت به هفته گذشته کاهش داشت. در هفته یادشده، قیمت گاز هنری هاب آمریکا در محدوده ۲ دلار و ۵ سنت بود و میانگین قیمت نسبت به هفته قبل از آن با ۸ سنت افزایش به ۲ دلار و ۵۲ سنت برای هر میلیون بیتییو رسید.
قیمت گاز طبیعی در بازارهای مختلف (دلار در هر میلیون بیتییو)
امضای تفاهمنامه برای صادرات مجدد گاز روسیه به ترکیه، پاکستان و عراق از طریق ایران
شرکت گازپروم روسیه در ۲۶ ژوئن (ششم تیر) تفاهمنامهای را با شرکت ملی گاز ایران (NIGC) برای انتقال گاز روسیه با خط لوله به ایران امضا کرد. ایران دومین ذخایر بزرگ گاز جهان پس از روسیه را دارد.
در ژوئیه ۲۰۲۲، شرکت گازپروم تفاهمنامهای به ارزش حدود ۴۰ میلیارد دلار، در زمینه همکاریهای انرژی با شرکت ملی نفت ایران امضا کرد. براساس آن، قرار بود شرکت گازپروم به شرکت ملی نفت ایران در توسعه میدانهای گازی کیش و پارس شمالی و ۶ میدان نفتی کمک کند و در تکمیل پروژههای الانجی و ساخت خطوط لوله صادرات گاز مشارکت کند، اما هیچ عملکرد مشخصی از این توافق حاصل نشد.
هماکنون شرکت گازپروم روسیه و شرکت ملی نفت ایران درباره «سازماندهی عرضه گاز طبیعی روسیه به ایران از طریق خط لوله» به توافق رسیدهاند. شرکت ملی نفت ایران نیز، خود به صادرات مجدد گاز به ترکیه و عراق، همچنین پاکستان از طریق خط لوله تازه پیشبینیشده، توجه دارد. این تفاهمنامه راهبردی با شرکت ملی نفت ایران میتواند با یک خط لوله تازه از طریق دریای خزر، یا از مسیر زمینی از طریق جمهوریهای آذربایجان و ترکمنستان، بازار فروشی به شرکت گازپروم برای حجم گاز تحویلی به اروپا در زمان پیش از جنگ اوکراین بدهد.
محمد مخبر، سرپرست ریاستجمهوری، گفت: این توافق پیام مهمی به تمام جهان ارسال میکند و نشان میدهد آغاز این همکاریهای گازی به موافقتنامهها و قراردادهای بزرگتر منجر خواهد شد.
ازاینرو، دولت آشکارا از شرکت ملی نفت ایران در صادرات دوباره گاز روسیه با هدف بازگشت، همچنین تقویت روابط با ترکیه و پاکستان که تحت بحران انرژی و اقتصادی است، حمایت میکند. سرپرست ریاستجمهوری ایران همچنین اشاره کرد که با احداث یک خطوط لوله میتوان امکان انتقال گاز روسیه به پاکستان را بدون نیاز به ترانزیت از مسیر افغانستان، فراهم کرد. هماکنون مسیر خطوط لوله انتقال گاز به عراق مهیاست و استانهای بصره و دیالی این کشور برای تولید برق، به گاز ایران متکی هستند.
امضای قرارداد ۲۵ میلیارد دلاری شرکت آرامکوی عربستان سعودی برای تولید گاز
شرکت سعودی آرامکو برای افزایش تولید گاز طبیعی خود بهمنظور تأمین منابع مورد نیاز برای برآوردن تقاضای فزاینده انرژی این کشور، قراردادی به مبلغ حدود ۲۵ میلیارد دلار امضا کرد. آرامکو در بیانیهای اعلام کرده ۱۶ قرارداد به مبلغ ۱۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار برای توسعه فاز دوم میدان گازی غیرمتعارف جفوره با ۲۲۹ تریلیون فوتمکعب گاز خام و ۷۵ میلیارد بشکه میعانات گازی امضا شده است. همچنین، ۱۵ قرارداد دیگر به مبلغ ۸ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار برای آغاز فاز سوم توسعه سیستم اصلی انتقال گاز آرامکو بهمنظور توزیع گاز به مشتریان در سراسر عربستان سعودی امضا شد.
افزونبراین، ۲۳ قرارداد سکوی گازی به ارزش ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار به همراه دو قرارداد حفاری جهتدار به ارزش ۶۱۲ میلیون دلار نیز امضا شده است. سرانجام ۱۳ قرارداد اتصال مسیرهای استخراج در جفوره به مبلغ یکمیلیارد و ۶۳۰ میلیون دلار از دسامبر ۲۰۲۲ تا مه ۲۰۲۴ امضا شد. تاکنون آرامکو اعلام نکرده که این قراردادها با کدام شرکتها منعقد شده است. امین حسن الناصر، مدیرعامل آرامکو، گفت: انعقاد این قراردادها نشاندهنده اعتقاد راسخ ما به آینده گاز بهعنوان یک منبع مهم انرژی، همچنین یک ماده اولیه حیاتی برای صنایع پاییندست است.
درخواست پاکستان برای دریافت مجوز فروش مجدد الانجی مازاد وارداتی از قطر
یک مقام ارشد وزارت انرژی پاکستان اعلام کرد دولت این کشور در مراحل پایانی دریافت مجوز برای فروش مجدد الانجی مازاد وارداتی خود از قطر در بازار تکمحمولههای الانجی است. این موضوع براساس قرارداد بلندمدت تأمین الانجی که در سال ۲۰۱۶ بین این دو کشور امضا شد، مطرح شده است. مطابق این قرارداد، تغییر قیمت الانجی در فوریه ۲۰۲۶ انجام خواهد شد. براساس این قرارداد، شرکت دولتی نفت پاکستان (PSO) موظف است بدون توجه به مقدار تقاضای داخلی این کشور، گاز را طبق قرارداد وارد و عرضه کند.
این موضوع در زمان کاهش تقاضای مصرف گاز داخلی این کشور، زمانی که شرکت برق نتواند گاز را مصرف کند، سبب ایجاد مشکلاتی برای شرکت خطوط گاز این کشور (SNGPL) میشود. مقامهای پاکستانی اعلام کردند کشورشان در حال ایجاد ارتباط با قطر از طریق کانالهای دیپلماتیک است تا در صورت کاهش تقاضای داخلی، قطر ارسال محمولههای الانجی را لغو کند یا آنها را در بازار تکمحمولهها بفروشد.
تعادل شکننده در بازار الانجی پس از ۲ سال اختلال
براساس گزارش اتحادیه بینالمللی گاز (IGU)، بازار جهانی الانجی پس از ۲ سال تلاطم شدید به وضعیت «تعادل شکننده» رسیده است، اما همچنان با کمبود عرضه در کوتاهمدت روبهروست. این اتحادیه در گزارش اخیر خود اعلام کرد با وجود قیمتهای پایینتر، بازار روبهرشد جهانی الانجی بهدلیل محدودیتهای عرضه و افزایش تقاضا از سوی اقتصادهای نوظهور، بهشدت رقابتی شده است.
لی یالان، رئیس این اتحادیه، گفت: درحالیکه جهان بهسمت آیندهای با انتشار کم حرکت میکند، کشورها بهدنبال راهحلهایی برای دستیابی به تعهدهای اقلیمی و در عین حال مقرونبهصرفه و در دسترس، و نیز ایمننگهداشتن انرژی مورد نیاز خود هستند. الانجی ابزاری حیاتی برای ایجاد انعطافپذیری بیشتر در سیستمهای انرژی است که بهسرعت در حال تغییر هستند.
در این گزارش آمده است: بازار الانجی جهان بهسرعت در حال تکامل است تا بتواند به تقاضای فزاینده گاز در بازارهای نوظهور، تعداد فزاینده شرکتکنندگان و تنوع آنها در بازار پاسخ دهد. بازار الانجی با چند تردید بزرگ مانند توقف دولت ایالاتمتحده در صادرات محمولههای معلق و آتی خود، همچنین ادامه ناامنیها در خاورمیانه روبهروست.
(نمودار قیمت گاز طبیعی در بازارهای منطقهای)