به گزارش مسیر انرژی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران اعلام کرد: رکورد تولید گاز شیرین در دولت چهاردهم به‌طور مرتب و با فاصله زمانی کم شکسته شد و تازه‌ترین رکورد تزریق ۸۸۰ میلیون مترمکعب گاز شیرین به شبکه سراسری است.
وی اظهار کرد: در دهه مبارک فجر شاهد بهره‌برداری از ۳۴۴۱ پروژه گازرسانی و توسعه‌ای با اعتباری بالغ بر ۷۵ هزار میلیارد ریال هستیم و با اجرای این پروژه‌ها ۸۰۰ روستا، پنج شهر، ۲۶۳۶ واحد صنعتی گازدار می‌شوند.
وی به انجام اقدام‌های توسعه‌ای دیگر با مجموع سرمایه بالغ بر ۱۸۲ میلیون دلار اشاره کرد و گفت: ارتقای تجهیزات اندازه‌گیری ایستگاه بازرگان، مرکز بهره‌برداری رفسنجان، اسکله تأسیسات و صادرات میعانات گاز سیراف، خط انتقال رشت- چلوند به طول ۸۰ کیلومتر، خط انتقال بنارویه در استان فارس به‌طور ۱۰۴ کیلومتر، مرکز انتقال داده شرکت ملی گاز ایران با اعتبار ۲۸۰۰ میلیارد ریال برای پایداری انتقال داده از مهم‌ترین پروژه‌هایی است که به‌طور رسمی بهره‌برداری می‌شوند.
معاون وزیر نفت همچنین از آغاز عملیات اجرایی ۵۴۳ پروژه گازرسانی شامل ۲۴ روستا و ۵۱۹ واحد صنعتی نیز در دهه فجر خبر داد و افزود: امیدواریم بتوانیم با تأمین منابع این پروژه‌ها را نیز به مرحله راه‌اندازی برسانیم.
افزایش مصرف گاز معادل ۳ فاز پارس جنوبی
توکلی با بیان اینکه تولید گاز در روزهای سرد امسال بیش از ۳۰ میلیون مترمکعب بیشتر از برنامه پیش‌بینی شده بود، گفت: این دستاورد ارزشمند دولت است که گاز از بالادست صنعت استخراج و بدون حتی یک مترمکعب حبس در شبکه منتقل شد.
وی با اشاره به اینکه پیش‌بینی معاونت برنامه‌ریزی وزارت نفت در ابتدای امسال مصرف ۸۵۰ میلیون مترمکعب گاز در اوج مصرف بود، افزود: از ابتدای آبان امسال روزانه شاهد افزایش بیش از ۷۵ میلیون مترمکعب مصرف گاز در بخش خانگی، تجاری و صنایع غیرعمده بودیم که معادل ۳ فاز پارس جنوبی مصرف بیشتر نسبت به پارسال است و به تلاش بیشتر همکارانم و برخوردهای مهندسی و تخصصی نیاز دارد.
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران با بیان اینکه بر اساس آمار هواشناسی بهمن پارسال دمای هوا گرم‌تر از امسال و فصل پاییز پارسال نسبت به ۵۰ سال گذشته گرم‌ترین پاییز بود که امکان مدیریت پایدار شبکه را راحت‌تر می‌کند، تأکید کرد: تا به امروز حتی گاز یک خانه در هیچ جای کشور به دلیل کمبود قطع نشده است.
اهمیت توجه به پویش «۲ درجه کمتر»
توکلی با اشاره به اینکه پیش‌بینی می‌شود که هفته آینده با توجه به سرمای شدید و ورود توده بارش از شمال غرب به کشور، از شنبه تا سه‌شنبه، سردترین هفته سال باشد و مصرف بخش خانگی، تجاری و صنایع جزء تا ۷۲۰ میلیون مترمکعب در روز برسد، تأکید کرد: از مردم عزیز درخواست دارم که با توجه به تأثیرگذاری پویش «۲ درجه کمتر» که امسال از سوی رئیس‌جمهوری مطرح و با استقبال گسترده مردم روبه‌رو شد، همکاری لازم را در این زمینه داشته باشند.
وی ادامه داد: اگر بتوانیم مصرف گاز در این بخش خانگی را کاهش دهیم، همان مقدار گاز صرف تولید و نیروگاه‌ها می‌شود. نتیجه این اقدام کاهش مصرف سوخت مایع در نیروگاه‌ها و در نهایت کاهش آلودگی هوا خواهد بود.
معاون وزیر نفت با تأکید بر اهمیت اجرای پویش «۲ درجه کمتر» گفت: اگر این زنجیره به‌درستی و با دقت اجرا شود، قطعاً به کاهش آلودگی هوا، افزایش تولید و رشد اقتصادی کشور کمک خواهد کرد. مهم‌تر از همه این اقدام سبب حمایت از بخش مولد کشور می‌شود.
توکلی تصریح کرد: مصرف گاز در بخش‌های خانگی، تجاری و صنایع کوچک، اصطلاحاً به خام‌سوزی منجر می‌شود، اما اگر این گاز به بخش تولید و صنعت منتقل شود، به ارزش افزوده تبدیل شده و سبب پیشرفت اقتصاد کلان کشور می‌شود.
وی با بیان اینکه کاهش دو درجه‌ای دمای محیط در خانه‌ها، پوشیدن لباس گرم و مدیریت درجه وسایل گرمایشی کمک بسیاری در پایداری شبکه گاز کشور می‌کند، یادآور شد: تمامی این عوامل در کنار یکدیگر، زمینه استفاده بهینه از منابع انرژی را فراهم می‌کنند تا بتوانیم گاز را در بخش‌های مولد و نیروگاهی به‌کار گیریم.
اقدام‌های گسترده برای برخورد با مشترکان پرمصرف
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران درباره برخورد با مشترکان پرمصرف با اشاره به اینکه خوشبختانه امسال اقدام‌های ترکیبی و گسترده‌ای را به‌طور همزمان اجرا کرده‌ایم، گفت: یکی از مهم‌ترین این اقدام‌ها، انجام بازدیدهای دوره‌ای در سطح استان‌ها بوده و امسال رکورد جدیدی در این زمینه ثبت شده است. تاکنون بیش از ۱۷۴ هزار بازدید از ویلاهای غیرمسکونی انجام شده که در نوع خود بی‌سابقه است.
توکلی افزود: همچنین ۳۹۸ هزار و ۷۰۰ مورد بازدید از مراکز دولتی و اداره‌ها انجام شده که این رقم در پارسال تا پایان زمستان حداکثر ۳۴۰ هزار مورد بود. تعداد زیادی از این مراکز به دلیل عدم رعایت الگوی مصرف، با قطع گاز مواجه شدند.
وی با بیان اینکه بر اساس دستورعمل‌های موجود، مراکزی که الگوی مصرف را رعایت نکرده‌اند، پس از اخطار، مشمول قطع گاز شده‌اند، تصریح کرد: تاکنون ۱۵ هزار و ۲۹۲ اداره و مرکز دولتی به دلیل مصرف بیش‌ازحد استاندارد، با اخطار قبلی از شبکه گاز جدا شده‌اند، همچنین نزدیک به ۴ هزار و ۸۲۹ مورد قطع دستگاه‌های گرماتاب، صدور اخطار و اعمال برخورد قانونی انجام شده است.
ارسال ۱۱۰ میلیون پیامک برای مشترکان پرمصرف
معاون وزیر نفت با اشاره به اقدام‌های جدی برای مدیریت مصرف گاز و برخورد با مشترکان پرمصرف اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین اقدام‌ها در این زمینه، تغییر تعرفه‌ها در پلکان‌های دوازده‌گانه مصرف گاز بر اساس مصوبه شورای اقتصاد بوده است. در این راستا، تعرفه گاز برای پله‌های ۱۱ و ۱۲ به بالاترین نرخ گازبهای داخلی رسیده است که اقدامی مؤثر برای کنترل مصرف به‌شمار می‌رود.
توکلی ادامه داد: افزون بر این، به‌منظور اطلاع‌رسانی گسترده، تاکنون ۱۱۰ میلیون پیامک برای مشترکانی که مصرف آنها در پله‌های ۷ به بالا (مشترکان پرمصرف و بسیار پرمصرف) قرار دارد، ارسال شده و برخوردهای قانونی با این مشترکان در سطح استان‌ها با جدیت در حال اجراست.
وی با اشاره به توسعه خدمات سامانه ۱۹۴ گفت: پیش از این، سامانه ۱۹۴ صرفاً برای امداد و رسیدگی به حوادث گاز اختصاص داشت، اما اکنون این سامانه به‌منظور گزارش‌دهی شهروندان درباره موارد بدمصرفی، انشعاب‌های غیرمجاز و سرقت گاز نیز فعال شده است. از این طریق، شهروندان می‌توانند تخلفات مربوط به مصرف گاز را به ما اطلاع دهند تا اقدام‌های لازم در این زمینه انجام شود.
افزایش تعرفه گاز در اختیار شرکت ملی گاز ایران نیست
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا برنامه‌ای برای افزایش تعرفه‌های گاز دارید یا نه، گفت: افزایش تعرفه گاز در اختیار شرکت ملی گاز نیست، بلکه این موضوع ازسوی نهادهای بالادستی ازجمله سازمان برنامه و بودجه، هیئت دولت و شورای اقتصاد تصمیم‌گیری می‌شود. شرکت ملی گاز فقط مجری این سیاست‌هاست.
توکلی با اشاره به چالش‌های تأمین گاز در کشور افزود: در ابتدای مسئولیتم اعلام کردم که باید بپذیریم در کشور با ناترازی گاز مواجه هستیم. به این معنا که اگر هم‌اکنون ۱.۲ میلیارد مترمکعب گاز در شبکه کشور وجود داشت، می‌توانستیم بدون هیچ محدودیتی، نیاز نیروگاه‌ها، صنایع، مصرف‌کنندگان خانگی، صادرات و تزریق به مخازن نفتی را تأمین کنیم.
وی با بیان اینکه این ناترازی انرژی در سراسر جهان از طریق سبد سوخت متنوع و مدیریت مصرف جبران می‌شود، گفت: مصرف گاز در ایران، در فصل زمستان بیشتر به سمت بخش خانگی، تجاری و صنایع کوچک متمایل می‌شود و سایر مصرف‌کنندگان مصرف خود را متناسب با این شرایط تنظیم کرده و به سوخت جایگزین روی می‌آورند.
تداوم مذاکرات در حوزه دیپلماسی انرژی
معاون وزیر نفت درباره واردات گاز از ترکمنستان و روسیه توضیح داد: تاکنون به دلایل مختلف وارداتی از ترکمنستان نداشته‌ایم، اما مذاکرات و اقدام‌های دیپلماتیک در حوزه انرژی و گاز همچنان ادامه دارد.
توکلی با اشاره به اینکه ترکمنستان در فصل سرما تمایل چندانی به فروش گاز ندارد، زیرا ظرفیت تولید آن محدود است، اظهار کرد: این کشور نیمی از تولید گاز خود را به چین صادر کرده و بخش زیادی را نیز برای مصرف داخلی خود نگه می‌دارد. تنها مقدار کمی از ظرفیت تولید آن باقی می‌ماند که معمولاً برای مدیریت ناترازی شبکه داخلی خود استفاده می‌کند.
وی به مذاکرات سوآپ گاز اشاره کرد و گفت: ما آمادگی لازم برای مذاکره در زمینه سوآپ گاز بین ترکمنستان و آذربایجان را داریم. همچنین تفاهم‌نامه گازی میان ایران و روسیه در مراحل پایانی است.
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران با بیان اینکه زمان نهایی شدن قرارداد گازی با روسیه و نحوه اجرای آن به بررسی آلترناتیوهای مختلف بستگی دارد، یادآور شد: ممکن است این همکاری در قالب فازهای مختلف یا قراردادهای متنوع انجام شود، اما به‌طور جدی در برنامه‌ها و مذاکرات ما قرار دارد و تاکنون اقدام‌های مثبتی در این زمینه انجام شده است.
ضرورت بهینه‌سازی مصرف در ساختمان‌ها
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران درباره بهبود عملکرد موتورخانه‌ها و تأثیر آن بر کاهش مصرف انرژی اظهار کرد: بر اساس مصوبه‌ای که شورای عالی انرژی از شورای اقتصاد دریافت کرده بود، طرحی برای بهینه‌سازی و بهبود عملکرد موتورخانه‌ها از ۱۳۹۸ کلید خورد و در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ اجرایی شد. به این منظور، شرکت‌های گاز استانی اقدام‌های مختلفی را در سه بخش نصب رسوب‌گیر، عایق‌کاری حرارتی و تنظیم مشعل انجام دادند. این اقدام‌ها به‌ویژه برای مشترکانی که مصرف بالایی داشتند و موتورخانه‌های آنها نیاز به اصلاح داشت، اجرا شد و ادامه دارد.
توکلی، یکی از مؤثرترین راهکارهای مدیریت مصرف گاز را بهینه‌سازی مصرف در ساختمان‌ها دانست و گفت: اجرای مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. طبق برآوردها، حدود ۷۰ درصد از مصرف انرژی در ساختمان‌ها مربوط به گرمایش است و باقی آن به مصارفی مانند آب گرم و اجاق‌گاز اختصاص دارد. بنابراین، منطقی است که بیشترین تمرکز بر کاهش مصرف در این بخش باشد.
وی با اشاره به اهمیت ارتقای راندمان سیستم‌های گرمایشی تأکید کرد: بخش قابل‌توجهی از مصرف انرژی ساختمان مربوط به مرکز تولید انرژی شامل برق، گاز و سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی است. در این میان، عملکرد بهینه موتورخانه‌ها نقشی کلیدی دارد. اگر موتورخانه‌ها در بالاترین راندمان خود کار کنند، نه‌تنها بهره‌وری انرژی افزایش می‌یابد بلکه شدت مصرف انرژی نیز در کشور کاهش پیدا خواهد کرد.
ناترازی گاز دو روزه به وجود نیامده است
معاون وزیر نفت درباره برنامه‌های شرکت ملی گاز برای مدیریت ناترازی انرژی در سال‌های آینده با تأکید بر اینکه ناترازی گاز موضوعی نیست که یک یا دو روزه به وجود آمده باشد، اظهار کرد: در تابستان این ناترازی در حداقل خود است، اما در زمستان با افزایش مصرف، به حداکثر می‌رسد. بخشی از این ناترازی با افزایش تولید جبران می‌شود و بخش دیگر آن از طریق مدیریت، بهینه‌سازی و بهره‌وری در مصرف.
توکلی به دو مدل مدیریت مصرف؛ مدیریت زیرساختی و مدیریت قیمتی اشاره و بیان کرد: ابزارهای قیمتی ازسوی نهادهای بالادستی تعیین می‌شوند، اما شرکت ملی گاز به‌عنوان مجری معتقد است که اگر مشترکان پرمصرف که عدالت انرژی را زیر سؤال می‌برند، هزینه واقعی مصرف خود را بپردازند، می‌توان مصرف را کنترل کرد.
وی تصریح کرد: هم‌اکنون، هزینه استخراج، تولید، انتقال و توزیع گاز بدون در نظر گرفتن ارزش ذاتی آن، حدود ۵ سنت است اما ما از مصرف‌کنندگان تنها ۲۲ دهم سنت را دریافت می‌کنیم.
۲ مخزن ذخیره‌سازی گاز در دست اجراست
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران با بیان اینکه هم‌اکنون دو مخزن ذخیره‌سازی گاز سراجه ۲ و شوریجه ۲ در حال اجراست، یادآور شد: طبق برنامه هفتم توسعه، افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی گاز از وظایف وزارت نفت و شرکت ملی گاز است و امیدواریم یکی از این مخازن تا پیش از زمستان سال آینده به بهره‌برداری برسد و وارد شبکه مصرف شود.
توکلی درباره سیاست‌های گازرسانی به روستاها و مدیریت مصرف گاز در صنایع گفت: پیش از انقلاب، سیاست توسعه گازرسانی بر پایه بهره‌برداری از خط لوله اول سراسری و مجموع خطوط انتقال گاز کشور حدود ۲,۵۰۰ کیلومتر بود.
وی با بیان اینکه پس از انقلاب، سیاست‌ها تغییر کرد و با هدف مصرف درآمدهای نفتی در داخل، برنامه گازرسانی گسترده به شهرها و روستاها اجرا شد، یادآور شد: اکنون ۹۵.۵۸ درصد از جمعیت کشور به شبکه گاز متصل و از این تعداد، ۴۰,۷۵۶ روستا گازرسانی شده‌اند.حدود ۶,۷۴۰ روستا در کشور وجود دارند که قابلیت گازرسانی ندارند، زیرا از نظر اقتصادی و فنی توجیه‌پذیر نیستند. بنابراین، برای این روستاها، سوخت جایگزین در نظر گرفته شده است. هم‌اکنون نزدیک به ۷ هزار روستا نیز در مرحله اجرای پروژه‌های گازرسانی هستند.
